نحوه ادامه تحصيل ديپلمه هاي فني حرفه اي و کاردانش

نگاهي اجمالي برنحوه ادامه تحصيل
ديپلمه هاي فني و حرفه اي و کاردانش

 مقدمه
رشد سريع تکنولوژي و ايجاد تحول و تنوع در مشاغل و تخصص هاي مختلف ، مسئولين تعليم و تربيت را بر آن داشت که در برنامه ريزي آموزشي در آموزش و پرورش تجديد نظر کلي داشته باشند.
به طور کلي شکل گيري نظام جديد آموزشي و ايجاد شاخه کاردانش و توسعه کمي و کيفي شاخه فني و حرفه اي بر همين اساس بود. طبق توضيحاتي که در کتاب کليات نظام جديد آموزشي آمده است هدف از تشکيل دوره هاي فني و حرفه اي و کاردانش تربيت نيروهاي ماهر ونيمه ماهر، جهت اشتغال در مراکز توليدي ، صنعتي و حرفه اي مي باشد. اما با توجه به تخصصي شدن مهارتهاي مختلف و نياز اينگونه مراکز به سطوح مختلف تخصص از يک سو ، و علاقه دانش آموزان به ادامه تحصيل در رشته هاي مورد نظر از سوي ديگر ، سيستم آموزشي عالي، دوره ها و رشته هايي را طراحي کرده اند که بر اساس آن جوانان بتوانند در رشته مورد علاقه خود ادامه تحصيل دهند . در اين جا ذکر اين نکته ضروري به نظر مي رسد که با توجه به اهداف تعريف شده براي شاخه فني و حرفه اي و شاخه کاردانش ، ادامه تحصيل از طريق ورود به دوره هاي کارداني و تربيت تکنسين هاي مورد نياز مراکز مختلف توليدي ، صنعتي،و....، براي فارغ التحصيلان هنرستانهاي فني و حرفه اي مد نظر بوده است.
لکن بر اساس حق ارتقا سطح تحصيلات و آگاهي براي آحاد جامعه ، اين فرصت در اختيار دانش آموزان کاردانش نيز قرار شده است تا بتوانند داوطلب ورود به دوره هاي کارداني باشند.
                                       

در اين مختصر  بر آنيم تا شرايط و ضوابط ادامه تحصيل در مقاطع بالاتر از ديپلم براي دانش آموزان فني و حرفه اي  بررسي کنيم . شايا ن  ذکر است امکان بروز برخي تغييرات احتمالي در آزمون ها وجود دارد که اين مهم بايستي مد نظر قرار گيرد.

ادامه تحصيل دانش آموزان شاخه فني و حرفه اي و  به طرق زير امكان پذير مي‌باشد:

1- آموزشکده هاي فني و حرفه اي
2- دانشگاه جامع علمي – کاربردي
3- دوره هاي کارداني پيوسته بدون آزمون دانشگاه آزاد
4- ورود به دانشگاه از طريق کنکور سراسري
5- دوره هاي فراگير پيام نور
6- دوره هاي کارداني به کارشناسي نا پيوسته

آموزشکده هاي فني و حرفه اي
آموزشکده هاي فني و حرفه اي ، يک واحد آموزش عالي است که با مجوز وزارت علوم ، تحقيقات و فن آوري ، تحت وزارت آموزش و پرورش اداره مي شود و مجري دوره هاي کارداني مي باشد.
دوره هاي تحصيلي: شامل دوره هاي روزانه و شبانه مي باشد.
 مقطع تحصيلي: مقطع تحصيلي در اين دوره ، کارداني مي باشد و طول مدت تحصيل براي دوره روزانه 2 تا 3 سال و براي دوره شبانه حد اکثر 3/5 سال پيش بيني مي شود.کليه مقررات آموزشي مطابق آيين نامه آموزشي ساير دانشگاهها مي باشد.

شرايط اختصاصي: دارا بودن گواهينامه پايان دوره تحصيلات متوسطه نظام جديد (ديپلم) در يکي از شاخه هاي فني و حرفه اي و کاردانش تا پايان شهريور ماه سال تحصيلي جاري.

تبصره: اين گونه دانش آموزان در صورتي که تا پايان شهريور ماه موفق به گذراندن کليه واحد هاي درسي نشده باشند تنها در صورتيکه در کد رشته هايي پذيرفته شوند که در بهمن ماه پذيرش داشته باشند اجازه ثبت نام خواهند داشت.

مقررات وظيفه عمومي: داوطلبان مرد در طي دوران تحصيل ( روزانه يا شبانه) مي توانند به شرط نداشتن غيبت تا قبل از پذيرفته شدن در آزمون و هرگونه ممنوعيت قانوني ديگر ، از معافيت تحصيلي استفاده کنند.

هر داوطلب منحصرا ميتواند در يک رشته امتحاني ، متناسب با ديپلم خود شرکت نمايند.ضمن آن که مجاز خواهد بود حد اکثر 15 کد رشته محل تحصيلي را اعم از دوره هاي روزانه يا شبانه ، مرتبط با همان رشته انتخابي در فرم ثبت نام درج نمايد.

زمان ثبت نام آزمون هاي کارداني آموزشکده هاي فني و حرفه اي هر ساله تقريبا از دهه دوم ارديبهشت ماه آغاز مي گردد و آزمون مربوطه در نيمه دوم مرداد ماه انجام مي پذيرد. لازم به ذکر است اسامي پذيرفته شدگان معمولا در نيمه دوم شهريور ماه اعلام گردد.

در رشته هاي متمرکز اين آزمون مانند نقاشي، تربيت بدني،و گرافيک که نياز به طي مراحلي همچون آزمون تشريحي و عملي دارند ، داوطلبان بايستي به موقع اقدام نمايند.

تذکر مهم : در برخي از آموزشکده ها به دليل عدم تکميل ظرفيت آن مراکز، داوطلبان متقاضي مي توانند از طريق هفته نامه پيک سنجش مطلع ودر مرحله تکميل ظرفيت اقدام به ثبت نام نمايند.

عناوين و منابع اين آزمون منطبق با جدول دروس عمومي و پايه و جدول دروس تخصصي در دفترچه هاي ثبت نام اعلام مي گردد .

دانشگاه جامع علمي- کاربردي

هدف از دوره هاي دانشگاه علمي- کاربردي ارتقا دانش افراد و ايجاد مهارتهاي لازم براي احراز شغل و حرفه مناسب مي باشد.

دوره هاي کارداني دانشگاه جامع علمي – کاربردي
پذيرش دانشجو در اين دانشگاه براي دوره هاي کارداني از بين دارندگان مدرک تحصيلي ديپلم نظام قديم يا جديد ( نظري،فني حرفه اي،کاردانش) و به صورت داوطلب آزاد يا شاغل مي باشد.
 

ثبت نام اين آزمون تقريبا در نيمه دوم دي ماه آغاز گرديد .ضمن آنکه نتايج آزمون اواخر بهمن ماه اعلام گرديده و کلاسها از اسفند ماه آغاز خواهد شد.

هر داوطلب بر اساس ميزان علاقه مندي خود به رشته هاي تحصيلي و با توجه به شرايط اختصاصي منحصرا مي تواند در يکي از 5 گروه آزمايشي صنعت ،کشاورزي،صنايع غذايي،مديريت،وخدمات اجتماعي يا هنر شرکت کند.

در سالها ي قبل  دانشگاه علمي کاربردي بعضي از استانهادر  رشته کارداني شامل نرم افزار کامپيوتر،نرم افزار سيستم،معماري،شهرسازي،عمران،فناوري اطلاعات و ارتباطات ICT، بهداشتيار دامپزشکي، سفال و سراميک،مديريت بازرگاني،اموراداري ،حسابداري عمومي و حسابداري مالياتي به پذيرش  دانشجو مبادرت ورزيد.
همچنين  دانشگاه جامع علمي کاربردي  در  رشته کارداني شامل نرم افزار کامپيوتر ، فناوري اطلاعات و ارتباطات (IT) ، انتقال آب،امور دامي( تکنولوژي پرورش طيور )، احيا و بهره برداري بيابان، بهداشتيار دامپزشکي،امور اداري،حسابداري مالياتي،و مديريت بازرگاني پذيرش دانشجو داشت.
از پذيرفته شدگان نهايي ،مطابق سر فصل هاي مصوب،شهريه اخذ خواهد شد.
عنوان گروه و زير گروه آزمايشي رشته هي تحصيلي و ديپلم هاي داراي اولويت ، مطابق جدول ذيل مي باشد.

آزمون دوره هاي کارشناسي پيوسته-دانشگاه علمي-کاربردي

پذيرش داوطلبان آزاد يا شاغل براي دوره هاي کار شناسي پيوسته از بين دارندگان گواهينامه دوره پيش دانشگاهي يا ديپلم نظري نظام قديم مي باشد.

داوطلبان منعي از نظر نظام وظيفه نداشته باشند.

براي داوطلبان شاغل در رشته انتخابي خود علاوه بر احتساب نمره دروس عمومي و 2 برابر نمره کل آزمون ( مانند داوطلبان آزاد )، آزمون تخصصي نيز برگزار مي گرددو با اعمال ضرايب مربوطه اعمال خواهد شد.

از پذيرفته شدگان آزمون مطابق سر فصل هاي مصوب شهريه اخذ خواهد شد.
 

آزمون دوره هاي کارداني به کارشناسي ناپيوسته دانشگاه جامع علمي-کاربردي

براي شرکت در آزمون اين گونه دوره ها ، مدرک فوق ديپلم يا کارداني مورد تائيد وزارت علوم، تحقيقات و فن آوري و يا شوراي عالي انقلاب فرهنگي ضروري است.

در اين آزمون هم داوطلبان آزاد و هم داوطلبان مشاغل مجاز به شرکت مي باشند.

هر داوطلب مي تواند در يکي از 6 گروه آزمايشي اصلي  صنعت،کشاورزي،صنايع غذايي،محيط زيست،مديريت و خدمات اجتماعي يا هنر شرکت نمايد.

هر داوطلب مجاز به انتخاب حداکثر 10 کد رشته تحصيلي از يک کد رشته امتحاني در گروه آزمايشي انتخابي خود مي باشند.

زمان ثبت نام اين دوره ها نيمه دوم دي ماه و زمان برگزاري آزمون در بهمن ماه مي باشد.

از پذيرفته شدگان آزمون مطابق سر فصل هاي مصوب مالي،شهريه اخذ خواهد شد.

دوره هاي کارداني پيوسته بدون آزمون دانشگاه آزاد

دوره هاي کارداني پيوسته بدون آزمون اين دانشگاه براي اولين بار از تير ماه 84 اجرا و دانشگاه اقدام پذيرش دانشجو بر اساس شرط معدل نمود. ضمن آنکه در ماه آذر 84 نيز ثبت نام مجدد انجام گرديد.(تا سال 85 ثبت نام اين آزمون هر ساله 2 بار صورت پذيرفته است که پيش بيني مي شود همين روال ادامه داشته باشد.)

ثبت نام در اين دوره ها خاص فارغ التحصيلان کاردانش و فني حرفه اي مي باشد.

طول تحصيل در دوره هاي کارداني حداقل 2 سال بوده و تا 3 سال نيز ممکن است ادامه يابد.

کليه فارغ التحصيلان کاردانش و فني و حرفه اي و همچنين ديپلمه هاي هنرستان نظام قديم فقط مجاز به ثبت نام در يکي از رشته هاي کارداني متناسب با نوع ديپلم خود مطابق با جداول مربوطه در دفترچه ثبت نامي مي باشند.

تبصره 1: علاقه مندان به رشته تربيت بدني مي توانند بدون توجه به نوع ديپلم خود در رشته تربيت بدني ثبت نام کنند.

تبصره 2- دارندگان مدارک تطبيقي ( که معدل کل ديپلم براي آنان منظور نميشود) مجاز به ثبت نام در دوره کارداني پيوسته نمي باشند. البته در همين جا لازم به ذکر است که اينگونه افراد به استناد راي جلسه شوراي عالي آموزش و پرورش مي توانند نسبت به رفع اين مشکل برابر ضوابط اقدام نمايند. ( بخشنامه ي شماره 32/423 مورخ8/9/85 معاونت آموزش و پرورش نظري و مهارتي وزارت متبوع)

داوطلبان هنگام ثبت نام نبايستي از نظر نظام وظيفه منعي داشته باشد همچنين بر اساس آخرين اعلام وظيفه عمومي در دي ماه 85 داوطلبان متقاضي ورود به دوره هاي تحصيلي بدون آزمون نمي توانند از معافيت تحصيلي برخوردار شوند. که در اين خصوص ممکن است در آينده تغييراتي به وجود آيد.
داوطلبان در هنگام ثبت نام حداکثر مي توانند 2 کد رشته محل را از بين رشته محل هاي موجود متناسب با ديپلم خود انتخاب کنند . ضمن آنکه انتخاب سوم آنها در صورت تمايل داوطلب با انتخاب دانشگاه خواهد بود.

به منظور کمک به داوطلبان در انتخاب رشته محل ها ، در دفترچه راهنما ، جدول راهنماي معدل به صورت تقريبي در نظر گرفته شده است تا داوطلب بتواند با توجه به معدل دوره متوسط خود انتخاب واقع بينانه تري داشته باشد.

 ورود به دانشگاه از طريق کنکور سراسري

يکي ديگر از راههاي ادامه تحصيل فارغ التحصيلان هنرستان فني و حرفه اي و کاردانش از طريق شرکت در کنکور سراسري دانشگاهها و موسسات آموزش عالي مي باشد. اين قبيل افراد بايد براي نيل به اين هدف داراي مدرک پيش دانشگاهي باشند . به عبارت ديگر توانسته باشند کليه واحد هاي مربوط به دوره پيش دانشگاهي (24 واحد درسي) را با موفقيت پشت سر گذاشته باشد. تحقق اين مسئله به 3 طريق زير امکان پذير خواهد بود.

از طريق ادامه تحصيل به صورت داوطلب آزاد:
اين روش از طريق ثبت نام در زمان مقرر در مراکز پيش دانشگاهي بزرگسالان و اخذ  واحد های  درسي  مربوط به  هر رشته دلخواه اعم از رياضي و فيزيک،علوم تجربي،انساني  به شيوه داوطلب آزاد صورت مي پذيرد. بديهي است ثبت نام به شيوه داوطلبان آزاد منجر به معافيت تحصيلي نخواهد شد و داوطلبان پسري که به اين روش عمل مي کنند بايستي حتما از راهنمايي مشاوران بهره ببرند.

دوره هاي فراگير پيام نور در مقطع کارشناسي

يکي ديگر از زمينه هاي ادامه تحصيل دانش آموزان ديپلمه ي فني و حرفه اي و کاردانش، شرکت در دوره هاي فراگير پيام نور مي باشد. بر اين اساس کليه دانش آموزان فوق الذکر که موفق به اخذ   ديپلم خود شده اند ، مجاز هستند در يکي از 3 دوره اين دانشگاه ثبت نام و شرکت نمايند که در ذيل به توضيح هر يک از اين 3 دوره خواهيم پرداخت.

الف) دوره هاي فراگير نيمه حضوري چند بخشي(تابان)
ب) دوره هاي فراگير غير حضوري چندبخشي(آزمون محور و راديو تلوزيوني)
ج) دوره هاي فراگير غير حضوري چند بخشي آزمون الکترونيکي ( مجازي)
( ذکر اين نکته در همين جا ضروري به نظر مي رسد که يکي ديگر از دوره هاي اين دانشگاه دوره هاي نيمه حضوري عادي مي باشد که چون دانش آموزان فني و حرفه اي و کاردانش مجاز به انتخاب رشته هاي مربوط به اين دوره نيستند از معرفي آن ها صرف نظر شده است.)

دوره هاي کارداني به کارشناسي نا پيوسته

ثبت نام ورود به دوره کارشناسي ناپيوسته از دوره هاي کارداني ( فوق ديپلم) پيوسته و نا پيوسته هر ساله در ارديبهشت ماه برگزار مي گردد.

 دانشجويان سال آخر مقطع کارداني که حداکثر تا تاريخ سي ام بهمن ماه هر سال فارغ التحصيل مي گردند مجاز به ثبت نام مي باشند.

 آزمون کارشناسي نا پيوسته در دو سطح رشته هاي گروه پزشکي و گروه غير پزشکي براي دوره هاي روزانه يا شبانه داراي پذيرش مي باشد.

 رشته هاي گروه غير پزشکي شامل رشته هاي مربوط به گروه فني و مهندسي – کشاورزي- گروه هنر – گروه علوم انساني – و رشته هاي علوم آزمايشگاهي ، دامپزشکي و رشته آمار مي باشد.

هزينه مربوط به دوره شبانه و موسسات آموزش عالي غير انتفاعي و غير دولتي اين آزمون مطابق سر فصل هاي مصوب دريافت مي گردد.

 دارندگان مدرک کارداني پيوسته نظام جديد آموزش متوسطه ، مجاز به شرکت در آزمون پذيرش دانشجو از دوره کارداني به کارشناسي ناپيوسته رشته هاي تحصيلي گروه آموزش پزشکي نمي باشند.

لازم به تذکر است تناسب و تجانس رشته انتخابي با رشته فارغ التحصيلي ضروري است.

روشن بودن وضعيت نظام وظيفه براي داوطلبان مرد ، وفق ظوابط و مقررات الزامي است.

 نکته مهم:

ادامه تحصيل دارندگان مدرک کارداني ( اعم از فني و حرفه اي يا کاردانش) از طريق
کنکور سراسري دانشگاهها و موسسات آموزش عالي  بلا مانع است.

تذکر مهم:

در اين مجموعه سعي بر آن شده است تا توضيحاتي کلي پيرامون ظوابط ادامه تحصيل فارغ التحصيلان مراکز آموزشي فني و حرفه اي و کاردانش ارائه گردد. ليکن بر حسب تجربه مي توان پيش بيني کرد که در سنوات آتي اين شرايط و ظوابط با تغييراتي همراه شود. و لذا شايسته است هر ساله در استفاده و اطلاع رساني به سايرين ، اين مهم مد نظر قرار گرفته باشد و با لحاظ آخرين تغييرات اين کار انجام شود.

 گزیده ی مطالب:

درخصوص ادامه تحصیل دانش آموزان در شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش موارد ذیل ، قابل توجه می باشد:

1-  فارغ التحصیلان شاخه کاردانش می توانند در رشته های زیر مجموعه رشته خود در آموزشکده های دولتی فنی حرفه ای کاردانش وابسته به آموزش و پرورش ادامه تحصیل دهند.

2- فارغ التحصیلان کاردانش می توانند در دانشگاه آزاد و آموزشکده های سما وابسته به این دانشگاه ادامه تحصیل دهند.

3- فارغ التحصیلان فوق الذکر در دانشگاه علمی و کاربردی نیز می توانند ادامه تحصیل دهند.

4-  دانش آموزان برتر کشوری مسابقات علمی و کاربردی شاخه کاردانش می توانند در رشته های خود بدون کنکور ادامه تحصیل دهند.

5-  فارغ التحصیلان شاخه فنی و حرفه ای و کاردانش می توانند پس از گرفتن مدرک کاردانی همانند دانش آموزان  شاخه نظری ( رشته ریاضی - تجربی _ انسانی و معارف اسلامی ) در کنکورسراسری یا دانشگاه آزاد شرکت نمایند.

تبصره- ادامه تحصیل فارغ التحصیلان شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش تا آخرین درجه دانشگاهی موجود در کشور بلامانع است.

بعنوان مثال: در حال حاضر ادامه تحصیل فارغ التحصیلان شاخه های فنی و حرفه ای و کاردانش در رشته های کامپیوتر٬ حسابداری٬ برق و... تا درجه فوق لیسا نس در کشور بلامانع است .